30/May/2023 Markaziy Osiyo
OSTONA, 30-may. /“Dunyo” AA/. Qozog‘istonning yetakchi “Infozakon” onlayn jurnalida «O‘zbekiston tashqi savdosi: barqaror o‘sish dinamikasi» sarlavhali maqola eʼlon qilindi, deb xabar bermoqda “Dunyo” AA muxbiri.
Unda qayd etilishicha, O‘zbekiston yalpi ichki mahsulotning o‘rtacha 5-6 foizga o‘sishi bilan mintaqadagi eng tez rivojlanayotgan iqtisodiyotlardan biri hisoblanadi. Tashqi savdo esa, ayniqsa, keyingi yillarda tez surʼatlar bilan o‘sib bormoqda.
«Mamlakatda eksportni rag‘batlantirish, importni optimallashtirish va umuman, tashqi savdo balansini taʼminlash bo‘yicha amalga oshirilayotgan chora-tadbirlardan kelib chiqib, 2022 yilda respublika tashqi savdo aylanmasi 50 milliard dollarni tashkil etib, o‘tgan yilning shu davrga nisbatan 7,8 milliard dollarga, yaʼni 18,6 foizga o‘sdi. Mamlakat tarixida bu natija eng yuqori ko‘rsatkichdir», deb qayd etadi manba.
Materialda maʼlum qilinganidek, tashqi savdo aylanmasining umumiy hajmidan eksport 19,3 milliard dollar, import esa 30,7 milliard dollarni tashkil qilgan.
Tashqi savdo aylanmasining yalpi ichki mahsulotga nisbati ham sezilarli darajada oshib bormoqda, bu esa savdo aylanmasi bo‘yicha iqtisodiyotning o‘sishidan dalolat beradi. Demak, 2022 yilda bu ko‘rsatkich qariyb 62,2 foizni tashkil etdi, bu 2017 yilga nisbatan 19,5 foizga ko‘pdir.
«O‘tgan yili O‘zbekiston 204 ta davlat bilan savdo aloqalarini o‘rnatdi, - deyiladi nashrda. - 20 ta eng yirik tashqi iqtisodiy hamkorlar orasida uch mamlakat, jumladan Afg‘oniston (+741 million dollar), Qirg‘iziston (+699 million dollar) va Tojikiston (+365 million dollar) kabi ijobiy tashqi savdo balansi kuzatildi».
Nashrda taʼkidlanganidek, mamlakat eksport salohiyatini oshirish, eksportyorlarni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash va eksport qilinadigan mahsulotlar turini kengaytirishga qaratilgan islohotlar asosida eksport qiluvchilar soni 7199 nafarga, mahsulot va xizmatlar eksporti hajmi esa 19,3 milliard dollarga yetdi. ni tashkil etdi, bu 2021 yilning shu davriga nisbatan 15,9 foizga oshgan. Sanoat va qishloq xo‘jaligidagi o‘zgarishlar tufayli eksport tarkibi sezilarli darajada o‘zgardi. Xususan, eksportda paxta tolasining ulushi keskin kamaydi.
Bundan tashqari, maqolada davlat tomonidan qishloq xo‘jaligi va bog‘dorchilikni rivojlantirishga katta eʼtibor qaratilayotgani tufayli eksport qilinayotgan mahsulotlar sifati va hajmi yildan-yilga ortib borayotgani, xususan, 2022 yilda 1,7 million tonna meva-sabzavot eksport qilingani haqidagi muhim maʼlumotlar o‘quvchilar eʼtiboriga havola qilingan. Qishloq xo‘jaligi eksportining asosiy bozorlari Rossiya (42,5 foiz), Qozog‘iston (18,9), Xitoy (9,1) va Pokiston (8,8) hissasiga to‘g‘ri keladi, deb yozadi “Infozakon”.